W Polsce od dłuższego czasu możemy zauważyć tendencję wzrostową występowania choroby tarczycy. Ten problem objawia się w szczególności jako niedoczynność tarczycy i choroba Hashimoto. Na ten moment leczenie tej choroby odbywa się głównie za pomocą leków farmakologicznych. Jednak coraz częściej różnego rodzaju objawy choroby można skutecznie wyeliminować za pomocą odpowiednio dobranej diety. Jednak jak choroba Hashimoto ma się do zajścia w ciąże?

Hashimoto w ciąży

Niestety, ale nieleczona choroba Hashimoto może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje dla kobiet w ciąży. Przede wszystkim jednak może wystąpić problem z zajściem w ciąże. Jednak, gdy już uda się doprowadzić do zapłodnienia, to niedoczynność tarczycy powoduje ryzyko przedwczesnego porodu, a nawet poronienia. Co więcej dziecko może urodzić się z niedowagą lub też zaburzeniami oddychania bądź innego typu.

U kobiet zmagających się z chorobą Hashimoto ważnym jest, aby regularnie badać hormony tarczycy. Ponadto należy wraz ze specjalistą doprowadzić do wyregulowania hormonów, które powodują niedoczynność tarczycy. Stąd też w kontekście walki z Hashimoto kluczowe są nie tylko leki farmakologiczne, lecz również dieta.

Jak dieta może wpłynąć na Hashimoto?

Źle dobrana dieta bardzo mocno wpływa na ludzką gospodarkę hormonalną. Organizm człowieka jest uzależniony od hormonów, które wydzielane są każdego dnia. Na szczęście podobnie jak zła dieta wpływa negatywnie na zdrowie, tak dobrze dobrana dieta może wpłynąć na organizm pozytywnie.

Z tego powodu przy doborze odpowiednich produktów, składników oraz potraw, które mają zdolności wykorzystywania do syntezy hormonów tarczycy możemy zauważyć znaczącą różnicę. Jak łatwo się więc domyśleć, dieta na tarczycę może być kluczowym wsparciem w walce z tą chorobą.

Jakie składniki diety wpływają pozytywnie w walce z chorobą niedoczynności tarczycy?

Wiemy już, że odpowiednia zbilansowana dieta na tarczycę może bardzo pozytywnie wpłynąć na funkcjonowanie organizmu. Wiele historii ludzi zmagających się z tą chorobą jest dowodem na to, że dobra dieta może skutecznie zwalczać objawy niedoczynności tarczycy.

Głównymi witaminami oraz składnikami odżywczymi, które mogą wywrzeć pozytywny wpływ podczas choroby Hashimoto są witaminy A, D oraz witaminy z grupy B. Oprócz tego wyróżnić można jeszcze selen, jod, cynk, żelazo oraz wielonasycone kwasy tłuszczowe. To właśnie zwiększenie dawki dostarczanych do organizmu wymienionych witamin i składników odżywczych może znacząco wpłynąć na poprawę zdrowia chorej osoby.

Lekarze coraz częściej zaznaczają, że dieta w przypadku Hashimoto ma kolosalne znaczenie. Podobnie jak złe odżywianie się może wywołać chorobę jaką jest niedoczynność tarczycy, tak dobrze ułożona dieta może skutecznie zwalczać objawy choroby. Warto więc dokładnie zastanowić się nad spożywanymi posiłkami. Dobra dieta na tarczycę może być skutecznym sposobem na złagodzenie objawów i w końcowym efekcie wyeliminowanie choroby.

Nie od dziś wiadomo, że skłonność do używek ma znaczny wpływ na rozwój niepłodności. Niejednokrotnie nałogi powodują problemy w kwestii posiadania potomstwa

Niepłodność definiuje się jako niemożność zajścia w ciążę przy zachowaniu regularnego współżycia płciowego partnerów w okresie 12 miesięcy. Warunkiem koniecznym jest brak jakichkolwiek środków zapobiegawczych w postaci antykoncepcji. Stan ten negatywnie wpływa na oboje partnerów na wielu płaszczyznach. Dość często przyczyną zaistniałych problemów jest niewłaściwy styl życia kobiety, ale i mężczyzna może być równie odpowiedzialny za brak sukcesów. Jedną z dominujących przyczyn z pewnością jest skłonność do nałogów.

Wpływ palenia

Wielokrotnie badania naukowe potwierdzały już fatalny wpływ palenia papierosów na zdrowie w tym na płodność, zwłaszcza mężczyzn. Regularne i długoterminowe wdychanie zawartych w papierosowym dymie toksycznych związków ma poważny wpływ na funkcjonowanie męskich jąder a tym samym na produkcję plemników. Pod wpływem zawartych w tytoniu toksyn dochodzi do zaburzeń w wytwarzaniu męskich hormonów a także spermato i spermiogenezie. Długotrwała ekspozycja na szkodliwe związki chemiczne wpływa zdecydowanie negatywnie na parametry produkowanego nasienia, jego jakość, objętość oraz ilość plemników. Dym tytoniowy zawiera pokaźną dawkę metali ciężkich, które wnikając do organizmu powoduje między innymi upośledzenie układu rozrodczego.

Szkodliwy wpływ papierosów nie ogranicza się do mężczyzn. Także i kobiety palące częściej mają trudności z zajściem w ciążę. Dym tytoniowy może bowiem spowodować upośledzenie podwzgórza zakłócając jego aktywność hormonalną, dodatkowo wpływa na przysadkę oraz obwodowe gruczoły endokrynne. U kobiet palących podczas licznych badań zaobserwowane zostały częste zaburzenia wzrostu pęcherzyków jajowych oraz zmniejszenie ich zdolności do zapłodnienia.

Alkohol

Ta silnie uzależniająca używka zdecydowanie obniża szansę na posiadanie potomstwa. U mężczyzn wysokie spożycie napojów wyskokowych powoduje kłopoty z erekcją a jednocześnie obniża jakość spermy. Z kolei kobiety pijące doświadczające upojenia alkoholowego dużo częściej borykają się z bezpłodnością od tych, które stronią od trunków. Skutkiem nadmiernego spożycia alkoholu u kobiet są zaburzenia cyklu miesiączkowego oraz znaczący spadek tzw rezerwy jajnikowej, czyli liczby pęcherzyków zdolnych do przekształcenia w komórki jajowe.

Kofeina

Kofeiny w kawie także może, jak się okazuje, utrudnić zajście w ciążę lub w lepszym razie znacząco wydłużyć czas oczekiwania na poczęcie. Badania dowodzą, że panie pijące powyżej 5 filiżanek kawy mają o blisko 45% wyższe ryzyko wystąpienia niepłodności niż pozostałe kobiety.

Oddziaływanie narkotyków

Różnego rodzaju środki narkotyczne i psychoaktywne także mają potencjał wywoływania problemów z płodnością. Różne rodzaje narkotyków mają nieco odmienne działanie ale zasadniczo większość z nich powoduje poważne zaburzenia cyklu miesiączkowego co może spowodować trwałą niepłodność. Przykładowo marihuana i kokaina negatywnie wpływają na proces owulacji poprzez zaburzanie i hamowanie wydzielania gonadoliberyny z podwzgórza. Dodatkowo kokaina podnosi także ryzyko wystąpienia niepłodności o podłożu jajowodowym.

Narkotyki mają także negatywny wpływ na mężczyzn. Oparte na marihuanie związki kannaboidów wpływają na liczebność oraz zachowanie plemników. Tracą one impet na długo przed dotarciem do komórki jajowej przez co znacząco spada szansa na zapłodnienie.

Wrażliwa i delikatna skóra dziecka jest nadzwyczaj podatna na podrażnienia. Wymaga ciągłej dbałości o zachowanie higieny i zdrowia niemowlaka.

Jedną z chorób, która jest najpowszechniejsza i jest skutkiem nieprawdziwej pielęgnacji, jest pieluszkowe zapalenie skóry. Dolegliwość ta nieleczona może się skończyć groźnymi powikłaniami.

Pieluszkowe zapalenie skóry

Przyczyną PZS najczęściej jest niewłaściwa pielęgnacja dziecięcej pupy. Aby nie dopuścić do rozwinięcia się stanu zapalnego należy przestrzegać poniższych zasad.

1. należy używać miękkiego ręcznika, ciepłej i niegorącej wody z użyciem mydła dla niemowląt

2. trzeba unikać nieprzepuszczających, nieprzewiewnych pieluszek ze sztywnego materiału i zrezygnować z plastikowych cerat

3. nie powinno się wycierać pupy dziecka nawilżonymi chusteczkami przeznaczonymi dla dorosłych, gdyż mają one w swoim składzie alkohol, jedynie dopuszczalne są chusteczki dla dzieci

4. dziecko powinno być przewijane około 10 razy dziennie, nie należy czekać aż pielucha będzie mokra

5. należy często “wietrzyć” pupę czyli zostawić malucha bez pieluchy tak długo ile się da

6. nie wolno zbyt mocno zapinać rzepów pieluszki

7. pieluchy powinny być dostosowane do wagi dziecka

8. podczas leczenia antybiotykami należy obserwować skórę niemowlaka

Kluczowa przy przeciwdziałaniu PZS jest częsta zmiana pieluch. Łączy się to nieodzownie z myciem pupy letnią wodą bądź też nawilżoną chusteczką a następnie jej dokładnym osuszeniem i wytarciem. Warto przypomnieć, że wycierać ją należy zawsze w kierunku od przodu do tyłu. Kierunek ten ma szczególne znaczenie zwłaszcza u dziewczynek, gdyż w przeciwnym razie bakterie obecne w kale mogą się dostać do pochwy i cewki moczowej skutkując dodatkowymi problemami zdrowotnymi. W dalszej kolejności należy użyć kremu ochronnego bądź też oliwki dla niemowląt. Podczas przewijania należy pamiętać ponadto o tym, aby pielucha nie przylegała zbyt do skóry gdyż ewentualne zagięcia mogą wywoływać sprawiające ból odgniecenia. Pielucha nie powinna być zbyt ciasna. Między nią a brzuchem dziecka powinna pozostać przerwa na tyle szeroka, aby zmieścił się w niej palec dorosłej osoby.

Leczenie PZS

Dolegliwość tą można leczyć samodzielnie w domu bez konieczności kontaktu z lekarzem. Wszystkie niezbędne do tego środki można nabyć w każdej aptece. Rodzice podejrzewający wystąpienie ou swojego dziecka wystąpienie pieluszkowego zapalenia skóry powinni podjąć działania w trzech prostych krokach. Pierwszym jest poklepanie pupy ręcznikiem po kąpieli do czasu aż wyschnie. Następnie należy posmarować skórę kremem najlepiej z dodatkiem tlenku cynku. Jeśli wymienione działania nie poskutkują należy zmienić rodzaj pieluch na inne. W przypadku gdy mimo podjętych zabiegów wysypka nie ustępuje przez kilka dni dopiero wówczas należy zasięgnąć pomocy lekarza.

Oprócz omówionych w poprzednim wpisie witamin, ważne są też właściwe minerały w odpowiednich ilościach. Wiodące wśród nich są żelazo oraz cynk.

Żelazo w ciąży jest o tyle istotne, że jego niedobór może spowodować niepłodność, anemię oraz wywołać przedwczesny poród. Warto jednak wiedzieć, że z powodu niskiej przyswajalności z pożywienia, wynoszącej od 1-20%, konieczne jest odpowiednie suplementowanie żelaza w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania komórek jajowych oraz utrzymania kobiecej odporności na wysokim poziomie. Wchłanianie żelaza przez organizm można zwiększyć stosując jednocześnie witaminę C. Choć ocenia się, że standardowo dawka żelaza powinna wynosić między 10 a 18 mg na dobę to jednak w konkretnym przypadku warto poradzić się lekarza.

Cynk jest też niezwykle istotny tak jak inne minerały. Ma on istotne znaczenie nie tylko dla kobiety ale i jej partnera. Jego prawidłowy poziom w organizmie mężczyzny wpływa bowiem na jakość spermy, jej żywotność oraz ruchliwość, co zdecydowania ma znaczenie w kontekście starań pary o poczęcie dziecka. Niedobór cynku poza zmniejszeniem ruchliwości plemników wpływa też na obniżenie poziomu  testosteronu. Według badań regularna suplementacja cynku pozytywnie wpływa na jakość męskiego nasienia. Aby zachować jego wysoką jakość należy jednocześnie ograniczyć używki, gdyż ich działanie może mieć przeciwny skutek. W przypadku mężczyzn średnia dobowa dawka cynku wynosi między 15 a 20 mg.

Aby uniknąć odpływu istotnych dla rozwoju dziecka minerałów z organizmu, w okresie planowania, jak i samej ciąży należy się powstrzymać ze stosowaniem restrykcyjnych diet ilościowych eliminujących ze spożycia całych grup pokarmowych takich jak tłuszcze lub węglowodany. Spożywanie suplementów nie oznacza, że można je wyeliminować. Nie jest więc zalecane podejmowanie na własną rękę bez konsultacji z dietetykiem jakichkolwiek programów odchudzających skutkujących zmniejszeniem wagi. Osiągnięcie bowiem BMI poniżej 20 może mieć negatywny wpływ na ciążę przyczyniając się do poronienia.

Omówione w poprzednim wpisie pieluchowe zapalenie skóry to nie jedyna dolegliwość wieku niemowlęcego dotykająca skórę malucha.

Wśród małych dzieci pospolicie występuje conajmniej kilka, mniej lub bardziej uciążliwych chorób. Najczęstszymi wśród nich są liszajec, łojotokowe zapalenie skóry oraz potówka. Każda jest uleczalna, lecz aby tak było to lekarz musi zarządzić odpowiednią terapię.

Liszajec

Liszajec to choroba zakaźna, której głównym objawem jest wysypka. Miejscem jej występowania jest najczęściej pupa, ale stamtąd rozprzestrzenia się też na inne miejsca, zwłaszcza na nóżki i ręce dziecka. Jej leczenie jest dość uciążliwe i polega na podawaniu antybiotyków. Jest kilka dopuszczalnych form. Można to robić doustnie w formie zawiesiny lub zewnętrznie pod postacią kremu. Dodatkowo w trakcie terapii każdy, kto ma kontakt z dzieckiem powinien myć ręce w płynie przeciwbakteryjnym.

Łojotokowe zapalenie skóry

To kolejna choroba dotykająca maluchy w wieku do 1 roku. Łojotokowe zapalenie skóry objawia się szorstkimi, plackowatymi czerwonymi plamami z żółtymi łuskami. Zwykle można je zauważyć na pachwinach, pupie oraz w wolnej części podbrzusza. Leczenie odbywa się za pomocą maści sterydowych.

Potówki

Ta dolegliwość pojawia się zazwyczaj podczas upałów u niemowląt. Przyczyną jest tu dość często zbyt gruby ubiór dziecka oraz pościel do spania nieadekwatna do wysokich temperatur. Wysypka będąca głównym objawem pojawia się przede wszystkim w pachwinach, na plecach, szyi, na nosku oraz czole. Zmiany na skórze zwykle przypominają tu małe pęcherzyki wypełnione przejrzystą wydzieliną.

Egzema

To schorzenie objawia się wyłącznie wysypką. Na skórze pojawiają się grudkowate wypryski bądź też przypominające liszaja różowe placki. Częstymi miejscami gdzie występują jest twarz, zagięcia łokci oraz kolana.

Pokrzywka

Jeśli na skórze widzimy białe rozproszone bąble to jest to z pewnością pokrzywka. Swędząca wysypka jest jedynym objawem tej dolegliwości.

Napięcie mięśniowe to jeden z wielu problemów, który dokucza dziecku i doskwiera jego rodzicom w pierwszych dniach życia noworodka.

Nierzadko zdarza się, że noworodek w okresie kilku pierwszych tygodni życia często i dużo płacze. Może to być dowodem na to, że cierpi ono na którąś z przypadłości wieku niemowlęcego, napięcie mięśniowe bądź kolkę niemowlęcą. Zwykle nie powinno być to powodem do paniki lecz w niektórych sytuacjach należy zareagować i poradzić się lekarza. Rodzice, którzy właśnie doczekali się swojej pierwszej pociechy zwykle uważnie obserwują swoje dziecko aby móc wykryć w porę ewentualne nieprawidłowości. Większość z nich zwykle mija wraz z wiekiem jednak gdy budzące niepokój objawy się przedłużają należy zacząć działać.

Napięcie mięśniowe

Jest to jedna z częstych dolegliwości spotykana wśród noworodków. Gdy ona wystąpi nie należy nadmiernie panikować. W okresie pierwszych kilku tygodni maleństwo bada możliwości swojego ciała i je poznaje w związku z czym gimnastyka jego małych mięśni nie jest niczym nadzwyczajnym. Jest jednak kilka objawów, których wystąpienie powinno być powodem do niezwłocznego kontaktu z lekarzem. Oto one:

– dziecko w nienaturalny sposób wygina ciało na kształt litery C, zarówno w lewo jak i prawo
– piąstki dziecka są mocno zaciśnięte i jego dłonie nie rozwierają się nawet podczas kąpieli
– ruchy takie jak zaciskanie piąstek lub przechylanie się nie są symetryczne i dotyczą jednej ze stron
– dziecko w gwałtowny i nerwowy sposób unosi swoją głowę leżąc na brzuchu
– w wieku 9-10 miesięcy niemowlak krzyżuje nogi podczas spania

Lekarz w przypadku wykrycia poważnej, jednej lub kilku z powyższych  nieprawidłowości z pewnością skieruje malucha i jego rodziców do poradni neurologicznej na dodatkowe badania. Leczenie takich zaburzeń najczęściej odbywa się z użyciem metody Voyty bądź Bobath. Są to jedyne sposoby na to aby zneutralizować u dziecka bolesne przykurcze i aby zapobiec dalszym zaburzeniom jego rozwoju.

Płacz

To, że małe dzieci dużo i często płaczą nie dziwi nikogo. Jak się okazuje powodów może być kilka. Noworodek potrafi krzyczeć przez długi czas jedynie z małymi przerwami na sen bądź ssanie pokarmu. Płacz płaczowi nierówny i zależnie od sytuacji może mieć różne przyczyny:

– niedojedzenie, a co za tym idzie częste poczucie głodu
– mokra pielucha
– potrzeba zaspokojenia bliskości z rodzicem
– zmęczenie i kłopoty z zasypianiem
– bolesne kolki, te jednak są często diagnozowane przez rodziców na wyrost jako przyczyna płaczu

Kolki u niemowlaka

Dolegliwość ta jest dla niemowlaka szczególnie bolesna. Jak wspomniano wyżej rodzice często biorą za kolkę coś, co nią nie jest. Możemy o niej mówić dopiero wówczas, gdy dziecko wykazuje kilka objawów często, conajmniej 3 razy w tygodniu przez 3 godziny. Objawy takie jak krzyk, prężenie się, podkurczanie nóżek i napinanie mięśni brzucha muszą pojawiać się z opisaną powyżej czestotliwością w okresie minimum 3 kolejnych tygodni. Dopiero wówczas można mówić o kolce. Pierwsze objawy dolegliwości mogą zacząć pojawiać się w okolicach 3 tygodnia życia i trwać do 3-4 miesięcy. Jest to tzw 100 dni płaczu, o czym wielu rodziców się przekonuje w dość uciążliwy sposób.

Zaradzić kolce można na różne sposoby. Pomóc maluchowi może masaż brzuszka, aplikowanie czopków, podawanie kropelek z simetikonu, odpowietrzanie z pomocą specjalistycznej rurki lub też cykl ciepłych kąpieli. Wiwielu przypadkach żadna ze znanych metod nie daje całkowitego rozwiązania problemu i jedyne co lekarze mogą zalecić rodzicom to uzbrojenie się w cierpliwość i przeczekanie tego okresu z nadzieją, że minie jak najszybciej. Należy wiedzieć i mieć świadomość, że nie jest to nic groźnego. Jest to naturalna niedojrzałość układu pokarmowego występująca u około 40% dzieci, która zawsze przemija nie pozostawiając trwałego śladu.

Zgodnie z zapowiedzią w poniższym artykule pokrótce opisane będą najczęściej spotykane formy preparatów z emolientami służącymi pomocą przy pielęgnacji dziecka.

Emolienty do kąpieli i jako szampony

Preparaty te stworzono pod kątem codziennej kąpieli dziecka. Ich konsystencja oraz skład powodują, że nie rozpuszczają się one w wodzie a po kąpieli tworzą na skórze dziecka nieśliską, ale tłustą warstwę ochronną. Najlepsze spośród dostępnych na rynku emolientów są wolne od sztucznych szkodliwych składników takich jak parabeny, barwniki, konserwanty, substancje zapachowe oraz silikony. Nie tworzą piany ale emanują przyjaznym i delikatnym zapachem.

W przeciwieństwie do wielu innych środków, w przypadku omawianych emolientów nie ma potrzeby po kąpieli używać balsamów ani oliwek. Po samym użyciu preparatu dziecko odczuwa należyty komfort. Jego skóra jest pozbawiona podrażnień i wolna od świądu. Ponieważ częścią kąpieli jest mycie włosów u dzieci ze skórą suchą i podatną na podrażnienia należy stosować szampon zawierający właśnie emolienty. Jest to szczególnie zalecane zwłaszcza w letnim okresie, kiedy to skóra głowy dużo mocniej się poci. Po myciu emolienty tworzą odpowiednią tłustą warstwę ochronną, jednakże bez ryzyka przetłuszczania się włosów.

Krem i balsam z emolientami

Tą formę zaleca się stosować w przypadku, kiedy dziecko myte jest w tradycyjnym preparacie. Po kąpieli należy zastosować balsam lub krem zawierający emolienty w celu nawilżenia delikatnej skóry dziecka. Środek ten ma za zadanie także złagodzenie podrażnień i zatrzymanie wody. Po zabiegu nie ma już potrzeby dodatkowego stosowania kremu ani oliwki. Balsam emolientowy można używać także niezależnie od kąpieli, np podczas wykonywania masażu. Podczas mroźnej pogody i wyjścia na spacer warto stosować na twarzy dziecka specjalny krem, który pozwoli uniknąć wysuszenia i podrażnień skóry na buzi naszego maluszka.

Emolienty dla dzieci z atopowym zapaleniem skóry

AZS, czyli atopowe zapalenie skóry wymaga dodatkowych regularnych zabiegów pielęgnacyjnych. Do tego celu służą emulsje zawierające wysokie stężenia składników natłuszczających. MA ono za zadanie zrównoważyć nadmiernie wysuszoną i podrażnioną skórę dziecka cierpiącego na AZS z tendencją do swędzenia. Emolienty są w tym przypadku istotnym wsparciem dla prowadzonego leczenia farmakologicznego i są nie tyle zalecanym co nieodzownym elementem w codziennej pielęgnacji.

Dziecko z AZS powinno być kąpane przez 10 do 15 minut. Dłuższy kontakt z wodą jest niewskazany ze względu na ryzyko nasilenia się objawów. Ważne jest też aby temperatura wody była zbliżona do temperatury ciała i wynosiła około 36 stopni. Dodatkowo nie należy używać myjek, gąbek i tym podobnych akcesoriów. Dzieci z atopowym zapaleniem skóry powinny mieć stosowane jednocześnie emolienty przy myciu oraz te w formie balsamów po kąpieli. Balsam powinien być nakładany na skórę szybko, zanim zdąży ona wyschnąć. Dodatkowo w przypadku silnych podrażnień konieczne jest użycie natłuszczającej maści. Skóra atopowa generalnie wymaga stosowania prostych preparatów o naturalnym składzie nie zawierające wielu składników. Absolutnie nie należy używać kosmetyków z silikonami SLS oraz SLES.

Emolienty dla noworodków

Emolienty, jako preparaty łagodne w działaniu mogą być stosowane u dziecka począwszy od pierwszego dnia po porodzie. Dzięki nim od samego początku jego delikatna i nie w pełni rozwinięta skóra ma zapewnioną należytą ochronę. W pierwszych tygodniach i miesiącach właściwa pielęgnacja skóry noworodka powinna się koncentrować na jej odpowiednim natłuszczeniu oraz nawilżeniu. Co do zasady emolienty zawierające naturalne składniki powinny być stosowane u każdego noworodka, niezależnie czy występują u nich chorobowe zmiany na skórze czy też nie. Ich stosowanie pozwala zminimalizować ryzyko pojawienia się reakcji alergicznych.

Pielęgnacja delikatnej skóry małego dziecka wymaga specjalnie dobranych kosmetyków przeznaczonych do mycia oraz natłuszczania jego naskórka. Z pewnością warto w tym miejscu wymienić emolienty do kąpieli oraz codziennej pielęgnacji.

Skóra niemowląt nie jest ostatecznie wykształcona a dodatkowo jest cieńsza niż u dorosłych. W okresie niemowlęcym gruczoły łojowe oraz potowe ciągle jeszcze się kształtują podobnie jak cały ochronny płaszcz hydrolipidowy. Wymaga ona więc szczególnej pielęgnacji i zabezpieczenia przed wpływem czynników zewnętrznych. Najlepsze do takich zastosowań są emolienty zawarte w kosmetykach pielęgnacyjnych.

Emolienty – co to takiego?

Emolienty powstały jako hipoalergiczne kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji delikatnej skóry. Zawierają one dużą ilość silnie natłuszczających oraz nawilżających substancji takich jak parafina, lanolina oraz oleje roślinne, w tym wosk pszczeli, masło shea, oleje lniane wiesiołkę oraz olej sojowy.

Do czego służą?

Emolienty mają za zadanie wytworzenie unikalnej ochronnej bariery na skórze a także wyrównanie naskórka i przeciwdziałanie nadmiernej utracie wody ze skóry. Substancje te łagodzą występujące stany zapalne, podrażnienia a dodatkowo stanowią skuteczną zaporę dla alergenów. Można je nabyć w aptekach bez recepty w kilku formach, najczęściej jako emulsje do kąpieli, balsamy, kremy, maści albo szampony.

Poszczególne rodzaje zostaną krótko omówione w kolejnym wpisie.

Dość często występującą u noworodków, niemowląt i małych dzieci dolegliwością jest ciemieniucha, czyli rodzaj łojotokowego zapalenia skóry. Jak sobie z nią poradzić?

Dolegliwość ta, zwana też czepcem kołyskowym pojawia się u małych dzieci w wielu od 2 do 10 tygodni. Choć chorzenie to jest niepozorne może jednak mocno dać się rodzicom we znaki. Najczęściej ustępuje ono w okolicach 3-6 miesiąca życia.

Jak rozpoznać ciemieniuchę?

To, że u naszego malucha pojawił się ten problem sygnalizują rumieńcowo-złuszczające się zmiany skórne pokryte żółtawą łuską. Najczęściej lokują się one na owłosionej skórze głowy. Mogą występować pojedynczo i miejscowo lecz czasem zdarza się, że pokrywają całą głowę. Poznacie to po obecności brudnych plam i zlepkach tłustych łusek.

Przyczyny

Pojawienie się ciemieniuchy nie jest w żaden sposób skutkiem niewłaściwej pielęgnacji. Jej przyczyną jest zbyt intensywna praca gruczołów łojowych na skórze głowy dziecka skutkująca nadmiernym wydzielaniem łoju. Łączy on się z rogowaciejącym naskórkiem tworząc łuski. Praprzyczyną ich powstawania są przenikające w okresie płodowym do organizmu dziecka matczyne hormony. To one odpowiadają za pobudzenie gruczołów a w efekcie tworzenie się nieestetycznych łusek.

Sposoby neutralizacji problemu

Eliminacja dolegliwości wymaga od rodziców sporo cierpliwości oraz systematyczności w działaniu. W żadnym razie nie należy ciemieniuchy zdrapywać z głowy dziecka. Najlepiej i najbezpieczniej dla dziecka jest delikatnie rozczesywać łuski przy pomocy miękkiej szczotki dla niemowląt. Nie zaszkodzi też zastosowanie któregoś z dostępnych na rynku specjalnych preparatów do rozmiękczania narośli. Produkty te zwykle zawierają dwa rodzaje składników. Jedne mają za zadanie rozmiękczać łuski w celu łatwiejszego ich wyczesania. Tą rolę najczęściej pełnią oleje wazelinowy bądź słonecznikowy. Drugi wiodący składnik ma za zadanie hamowanie pracy gruczołów i łagodzić nawroty schorzenia. Tu najczęściej używa się olejku z krokosza bądź kwiatu lipy. Zabieg nie jest jednorazowy, należy go powtarzać do chwili ustania pojawiania się kolejnych łusek.

Zapobieganie

Aby przeciwdziałać powstawaniu ciemieniuchy należy eliminować powodujące ją czynniki. Przede wszystkim nie wolno przegrzewać dziecka. Unikajmy więc zakładania czapki wtedy gdy nie jest ona konieczna, czyli w domu. Jeśli idziemy to owszem musimy ją dziecku założyć, ale wówczas warto zwrócić uwagę aby była ona wykonana z lekkiego oddychającego materiału by głowa dziecka się w niej nie pociła.

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?

Najczęściej ciemieniucha jest możliwa do wyleczenia samodzielnie w domu, jednak czasem wymaga ona wizyty u lekarza. Gdy na skórze jest niewiele żółtawych plam wówczas prawdopodobnie rodzice sami sobie z problemem poradzą we własnym zakresie. Zwykle wtedy wystarczy kilkukrotne użycie dedykowanego dla noworodków preparatu a po zabiegu wyczesać łuski. Jednak gdy mamy do czynienia z nasilonym stanem zapalnym, większą ilością łusek na większej powierzchni głowy i także poza owłosionymi obszarami jak pachy, twarz lub szyja wówczas najlepiej poradzić się pediatry bądź dermatologa, który zaleci intensywniejsze leczenie. Wizyta u specjalisty będzie też konieczna w sytuacji kiedy przez dłuższy czas nie będą znikać strupki po łuskach mimo stosowania odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych.

W poniższym wpisie przedstawimy kilka rad związanych z pielęgnacją pępka dziecka w pierwszych tygodniach życia.

Moczenie pępka

Na początku należy z całą stanowczością zaznaczyć, że jakakolwiek wilgoć podrażnia delikatną skórę w okolicy pępka dziecka. Gdy będzie jej dużo może dojść w tym miejscu do namnażania się niebezpiecznych bakterii co może skutkować zakażeniem. Aby tego uniknąć należy do mycia skóry niemowlaka używać gąbki bądź też delikatnej bawełnianej myjki i nie zanurzać jej w wanience z wodą. Po zakończeniu mycia ciało dziecka należy równie delikatnie osuszyć. Dzięki temu uzyskamy odpowiedni poziom nawilżenia skóry wokół pępka.

Kontakt z materiałami i drażniącymi substancjami

Niewskazany jest kontakt pieluszek z pępkiem, lecz jeśli okaże się to niemożliwe warto rozważyć wycięcie w niej nożyczkami niewielkiego otworu w miejscu otaczającym pępek. Najlepiej zrobić to zanim założymy dziecku pieluszkę.

Skórę dziecka należy też chronić przed kontaktem z drażniącymi substancjami, a taką jest np mocz. W celu zapewnienia skórze w tym miejscu lepsze oddychanie i szybsze gojenie najlepszym wyjściem jest ubranie dziecka w t-shirt w zastępstwie śpioszków. Należy również unikać ubierania pociechy w za ciasne ubrania. Zamiast tego najlepiej założyć mu coś luźnego jak np bawełniana koszulka.

Niepokojące objawy wymagające interwencji

Zwykle gojenie pępka po odpadnięciu kikuta przebiega bez problemów i komplikacji. Czasem zdarza się jednak, że pojawią się objawy wymagające kontaktu z lekarzem, który fachowym okiem obejrzy to miejsce.

Jednym z objawów może być różowy guzek. Jeśli utrzymuje się on dłużej niż przez 2 tygodnie prawdopodobnie jest to tzw ziarniak pępkowy. Wygląda on jak dodatkowy fragment tkanki, lecz jego problem można szybko rozwiązać z pomocą pediatry.

Innym zaburzeniem po odpadnięciu kikuta może być uwypuklenie lub tzw wypukły pępek. Choć najczęściej znika on samoistnie to jednak wymaga kontaktu z lekarzem, gdyż może być to przejaw przepukliny pępkowej.

Mimo szczerych chęci i wzorowej pielęgnacji czasem nie uda się uniknąć zakażenia podczas gojenia się pępka. Jeśli obserwujemy wyciek ropny w postaci lepkiej żółtej substancji lub czujemy niemiły smród to wówczas należy podejrzewać infekcję. Dziecko w tym stanie płacze każdorazowo przy dotknięciu pępka. Pierwszym co rodzice mogą zrobić to zwrócenie uwagi na stan skóry w okolicy pępka. Jeśli jest ona tkliwa i czerwona wówczas na pewno mamy do czynienia z zakażeniem wymagającym kontaktu z lekarzem.

Niepokojącym objawem, który utrzymuje się dłuższy czas po odpadnięciu, jest krwawienie. Jeśli się przeciąga może to być dowodem na zaburzenia w procesie krzepnięcia krwi. Należy jednak wiedzieć, że niewielkie ilości krwi w ciągu 2 tygodni po odpadnięciu kikuta nie są niczym niepokojącym. W tym okresie lekkie zaczerwienienie skóry oraz nieduże ilości krwi nie wymagają nadzwyczajnych działań poza zwykłą pielęgnacją. Gdy jednak miejsce to nie goi się właściwie należy uniknąć paniki i czym prędzej zgłosić się do lekarza, który potwierdzi lub wykluczy przyczyny i ewentualnie przepisze leki, jeżeli rzeczywiście stwierdzi istnienie problemu.